سمعک چیست؟

• سمعک چیست ؟؟؟
سمعک دستگاه کوچک و ظریفی است که صوت را پس از تقویت به داخل گوش هدایت می کند . در واقع سمعک وسیله ی کمکی و تقویتی بسیار خوبی است که می تواند ضعف در شنوایی را برطرف کرده و به حضور فعال فرد در جامعه کمک کند.
• اولین سمعک :
دهه ۱۹۷۰ بود که نخستین نسل سمعک‌های آنالوگ برای جبران کاهش شنوایی روانه بازار شد. این وسیله به گونه‌ای تعبیه شده بود که فرد قادر بود با دکمه کنترل صدایی که روی آن قرار داشت، نسبت به محیطی که در آن قرار می‌گیرد صدا را کم و زیاد کند. مدل‌های بعدی ساخته شده سمعک‌های آنالوگ به طور کامپیوتری برنامه‌ریزی شده‌بودند ولی از لحاظ کاهش صداهای محیطی محدودیت داشتند و تا حدودی پیچیده‌تر از انواع اولیه آنها بوده و متخصص قادر خواهد بود بیش از یک برنامه را روی آن ایجاد نماید مانند تنظیمات همیشگی و تنظیمات مخصوص محیط‌های شلوغ و پر سرو صدا. امروزه کمتر از ۱۰درصد از افراد از این نوع سمعک‌ها استفاده می‌کنند.
• انواع سمعک :
سمعک پشت گوشی. سمعک داخل گوش. سمعک جیبی. سمعک عینکی
 BTE))سمعک پشت گوشی :
قالب پلاستیکی آن در پشت لاله ی گوش قرار می گیرد.در کم شنوایی خفیف تا عمیق به کار می رود.به دلیل سهولت استفاده، برای تمام گروه های سنی مناسب است . بهترین سمعک برای کودکان و اطفال است .در اندازه های مختلف موجود است .قابلیت اتصال به تلفن همراه و وسایل کمک شنوایی مانند FM را دارد.
 BW))سمعک جیبی :
میکروفن و تقویت کننده آن درون محفظه ای داخل جیب قرار می گیرد .بلندگوی آن به وسیله ی یک رشته سیم به همراه قالب داخل گوش قرار می گیرد.برای کم شنوایی ملایم تا عمیق مورد استفاده قرار می گیرد . برای سالمندان ، نوزادان و افراد با مشکلات خاص مانند عضلات شل …امروزه استفاده از آن مرسوم نیست .
 سمعک عینکی :
ظاهری کاملا شبیه عینک دارد و تمام سیستم آن شامل میکروفن ، گیرنده و تقویت کننده درون دسته های عینک قرار می گیرد .در کم شنوایی خفیف تا شدید مورد استفاده قرار می گیرد .در افرادی که هم مشکل بینایی و هم مشکل شنوایی دارند استفاده می شود . بسیار سنگین است و به گوش ها و بینی فشار می آورد . این نوع سمعک برای کسانی استفاده می شود که شرایط خاصی دارند :
۱٫ افرادی که سابقه ی جراحی در گوش را دارند .
۲٫ افرادی که به دلیل عفونت یا ترشحات قارچی در مجرای گوش خارجی امکان استفاده از سمعک های دیگر را ندارند .
۳٫ افرادی که از ابتدا لاله ی گوش در آن ها تشکیل نشده است .

 سمعک داخل گوشی :
این سمعك ها درداخل مجرای گوش خارجی قرارمی گیرند و از نظر اندازه به سه دسته تقسیم می شوند :

الف ) داخلگوش In The Ear (I.T.E)

ب ) داخل كانال In The Canal (I.T.C)

ج ) كاملا ً داخل كانال Completely In The Canal (C.I.C) (نامرئی)

 ITE))سمعک داخل گوشی :
کل سمعک در قسمت ابتدایی گوش خارجی قرار دارد و چیزی پشت گوش قرار نمیگیرد .در کم شنوایی های خفیف تا شدید مورد استفاده قرار می گیرد .از جنس پلاستیک است .اندازه ی کوچک این سمعک مشکلات تنظیمی و بازخوردی دارد .فاقد دکمه ی کنترل صدا و میکروفن هدایتی است . جرم گوش و شستشوی گوش می تواند به آن آسیب بزند . قطعات سازنده ی سمعک در داخل پوسته ی خاصی که برای فرد استفاده کننده از قبل قالب گیری شده قرار گرفته است .

 سمعک داخل کانالیITC)):
 بیشتر داخل مجرای گوش فرو می رود .نسبت به سمعک داخل گوشی دید کمتری دارد .متناسب با شکل و اندازه ی کانال گوش ساخته می شود .برای کم شنوایی های خفیف تا نسبتا شدید به کار می رود .تنظیمات و خارج کردن آن از گوش کمی دشوار است .از پر طرفدارترین نوع سمعک محسوب می شود .

 CIC))سمعک کاملا داخل کانالی:
کل سمعک داخل کانال است، این سمعک کمترین دید را دارد .در یک قالب بسیار کوچک تعبیه شده است و به طور کامل داخل کانال گوش قرار میگیرد .این سمعك ها كوچكترین سایز را دارند.چون فضای كمتری برای باطری و سایر قطعات دارند، از قدرت کمتری برخوردار بوده و در نتیجه برای کم شنوائی های شدید و عمیق مناسب نمی باشند.به علت اینکه ممکن است جرم گوش وارد آن شود احتمال خراب شدن آن بیشتر است. از آن با عنوان سمعک نامرئی هم نام برده می شود .

• اجزای سمعک :
میکروفن : تبدیل صدا به موج الکتریکی .
رسیور : عکس عمل میکروفن را انجام میدهد تبدیل موج الکتریکی به صدا .
آمپلی فایر : پردازش و سپس تقویت سیگنالهای الکتریکی دریافت شده .
باطری : تأمین انرژی لازم .
قالب : سمعک را روی گوش نگه می دارد
دکمه ی خاموش و روشن .
درجه ولوم : دارای یک چرخ گردان است که امکان کاهش و افزایش صدا را برای فرد فراهم می کند .

• عواملی که بر تجویز نوع سمعک تاثیر می گذارد :
میزان کاهش شنوایی . شکل قالب گوش . سن

• آیا سمعک واقعا گران است ؟
باید اذعان کنیم که سمعک واقعا گران نیست استفاده از علوم و تکنولوژی روز دنیا ،تخصصی بودن دانش تولید آن، فرآیند پیچیده و گاهاً کلافه کننده تنظیم و تجویز آن ، ارائه خدمات بعد از فروش در سطح بسیار مطلوب همه وهمه عواملی هستند که در ارائه یک سمعک به بیمار دخالت دارند.
از سوی دیگر باید در نظر بگیریم که سمعکهای موجود در دنیا در تعداد بسیار کم تولید می شوند که این امر باعث افزایش قیمت آنها می گردد. برای مثال در سال ۲۰۱۱ فقط ۸ میلیون و ۷۰۰ هزار سمعک در سراسر جهان تولید شده است که با توجه به تنوع مدلها و کارخانه های تولید کننده عدد بسیار پائینی محسوب می گردد. سمعک ها دستگاه های پزشکی بسیار پیشرفته ای هستند که به هدف تقلید از گوش انسان ساخته شده اند. هزاران ساعت برای تحقیق و پژوهش در مورد تکنولوژی درون هر سمعک وقت صرف شده است. شرکت های تولید کننده ی سمعک در هر سال برای بهبود تکنولوژی آن میلیون ها دلار هزینه می کنند.

• تاثیر نوع گارانتی بر قیمت سمعک :
از عوامل بسیار مهمی که برروی قیمت سمعک تاثیر گذار است نوع گارانتی آن می باشد سمعک بدون گارانتی و خدمات بعد از فروش کالائی بی استفاده و بدون کاربرد است چرا که فروش یک سمعک در واقع آغازی برای ارائه خدمات و سرویس بعد از فروش می باشد که نه تنها وقت زیادی را در جلسات مکرر طلب می کند بلکه گاهاً هزینه های زیادی را نیز دارد که بسته به نوع گارانتی و مدت آن بر عهده شرکت توزیع کننده سمعک و ادیولوژیست تجویز کننده سمعک میباشد .
• وضعیت های نامناسب برای استفاده از سمعک :
• محيط های شلوغ (نویزی)
• فاصله از مخاطب
• انعکاس صدا
در کلاس درس هر سه اين مشکلات با هم وجود دارد. کلاسهای درس محيط های شلوغی هستند که فاصله معلم از شاگردان نسبتاً زياد بوده و دايم در حال تغيير است و انعکاس صدا هم همواره وجود دارد. اين در حالی است که دانش آموز در چنين محيط دشواری بايد بشنود، بر اساس شنيدن بياموزد و بر همين اساس پاسخگو نیز باشد.
در چنین شرایطی استفاده از وسایل کمک شنوایی می تواند مفید باشد.
• وسایل کمک شنوایی (Assistive listening Device):
 مدولاسيون فركانسي (FM)( Frequency modulation ):
در حال حاضر بهترین راه کمک به افراد کم شنوا در محيط های دشوار استفاده از سیستم FM است. در اين سيستم ها به عنوان مثال در كلاس آموزشي افراد كم شنوا، فرد گوينده (معلم) از يك ميكروفن و انتقال دهنده FM استفاده مي كند و صداي او تبديل به امواج FM مي شود. اين امواج توسط گيرنده FM كه به همراه سمعك روي گوش فرد شنواست مجدداً تبديل به امواج صوتي مي شود .
از معایب FM :
از معایب این روش عدم اطمینان از محرمانه ماندن مطالب است، چرا که امواج در محدوده وسیعی پخش شده و هر صاحب گیرنده ای می تواند آن را بشنود.
 سيستم هاي مادون قرمز :
در اين سيستمها صوت با استفاده از امواج نوري مادون قرمز منتقل مي شود.
از موارد استفاده ی مادون قرمز :
اين سيستم اغلب در منزل با تلويزيون استفاده مي شوند.

 سيستم حلقه القايي :
اين سيستم ها در محيط هاي بزرگتر استفاده مي شوند و براي استفاده شخصي نيز مناسبند. سيم آن را در جايي (مثلاً زير فرش) قرار مي دهند و آنرا به ميكروفن گوينده وصل مي كنند. زمانيكه فردي درميكروفن صحبت مي كند، جريان داخل سيم، در اتاق ميدان الكترومغناطيسي ايجاد مي كند. زمانيكه فرد كم شنوا، سمعك خود را در حالت T)تله كويل/ تلفن) قرار دهد، تله كويل سيگنالهاي الكترومغناطيسي را جمع آوري مي كند و فرد مي تواند سطح صدا را به دلخواه خود از طريق سمعكش تغيير دهد.

• علت بهتر بودن تقویت دو گوشی نسبت به یک گوشی :
 کاهش اثر سایه ای سر: مثلاً اگر گوش چپ سمعک دارد و فردی از سمت راست با فرد کم شنوا صحبت کند، فرد کم شنوا ممکن است متوجه صحبت او نشود.
 تجمع بلندی: وقتی فرد از دو سمعک استفاده میکند بلندی صدا بهتر شده و در واقع حالت استربو به صدا میدهد. (مثلاً زمانی که خودتان با دو گوشی هندسفری به موزیک گوش میدهد.)
 تضعیف سرو صدا: زمانی که می خواهید در یک محیط شلوغ، فقط به صحبت های یک نفر گوش دهید این کار را به وسیله شنوایی دوگوشی انجام میدهید به این صورت که در مغز، سروصدا کم می شود و شما میتوانید فقط به گفتار فرد موردنظر گوش دهید. این کار برای افراد کم شنوا، باعث ایجاد تمرکز می شود.
 جهت یابی: پیدا کردن منبع صدا در محیط .

• در هنگام استفاده از سمعک نکات زیر را بخاطر داشته باشید :
۱) – سمعک را در جای خشک و بدور از حرارت زیاد نگهداری کنید
۲) – باطری های خالی را فورأ تعویض نمائید.
۳) – از کشیدن سیم ها و تیوب های آن خودداری کنید
۴) – مانع از وارد آمدن ضربه های شدید به آن شوید
۵) – اگر از سمعک استفاده نمی کنید ، حتمأ آن را خاموش کنید
۶) – هیچگاه سعی نکنید خودتان سمعک را تعمیر کنید
۷) به بيماران بايد توضيح داد كه سمعك باعث شنوايي طبيعي نمي شود و تقريبا“ همه سمعك ها درمحيط هاي شلوغ مشكل ساز مي شوند . مثلا“ فرد از اين كه در رستوان مكالمات ميزهاي اطراف را نيز به شدت ميز خود مي شنود شكايت مي كند.

فریده عسگری (دانشجوی رشته ی شنوایی شناسی)