ارتباط ،زبان،گفتار

ارتباط ،زبان،گفتار

فراگیری زبان
کودک در بدو تولد قادر به سخن گفتن نیست و نمی تواند در یک ارتباط کلامی شرکت کند.

صدای گریه ی کودک نشان دهنده ی نیاز ها و مشکلات جسمی اوست مثل گرسنگی و درد و ناراحتی.به تدریج در سال های اولیه دوران رشد،

کودکان زبان جامعه ی خود را فرا میگیرند و از زبان گفتاری برای برقراری ارتباط استفاده میکنند.

فراگیری زبان در بر دارنده ی دو مهارت یعنی درک گفتار دیگران و توانایی تولید گفتار میباشد

.کودکان قبل از اینکه گفتار را به کار ببرند نیازمند درک کلمه و درک ساختار دستوری گفتار دیگران هستند

قبل از بیان اولین کلمات کودک تولید صداها را آغاز میکند.
آواسازی کودک ۵ مرحله دارد:
مرحله ی اول(تولد تا۸هفتگی):صداهای زیستی پایه در اولین هفته های زندگی
کودک صداهایی را تولید میکند که منعکس کننده ی حالات و فعالیت های زیستی اوست.گرسنگی ،درد و ناراحتی علت گریه اوست

.سرو صدا ناشی از تنفس و خوردن ودفع به صداهای نباتی منجر میگردد.این صداها ناشی از مکیدن،بلعیدن،سرفه کردن و آروغ زدن است.
مرحله ی دوم(۸تا۲۰هفتگی):بغبغو و لبخند زدن
بین ۶ تا۸ هفتگی اولین صداهای بغبغو تولید میشوند،زمانی که کودک در وضعیت آرامش قرار داشته باشد

صداهایی شبیه واکه های کوتاه ،صداهایی مشابه همخوان که در عقب دهان تولید میشوند و کیفیت خیشومی دارند،تولید میکند

به تدریج این صداها با بسامد و گوناگونی های بیشتری تولید میشوند.علاوه بر این کودک به لبخند هاو گفتار مادرش پاسخ میدهد.
مرحله ی سوم(۲۰تا۳۰هفتگی):بازی های صوتی
این بازی های صوتی طولانی تر وباثبات تر از بغبغو کردن است.اجزا آن شامل توالی های همخوان+واکه است که به طور پیاپی تکرار میشوند.صداهای خیشومی و سایشی در قسمت های مختلف دهان تولید میشوند.
مرحله ی پنجم(۲۵تا ۵۰هفتگی):غان و غون
مجموعه ای از صداها با تکرار و ثبات بیشتر تولید میشوند(bababa)که غان و غون تکراری نامیده میشوند

.(با همخوان ها وهجاهای یکسان).ریتم گفته ها و طول هجاهامشابه هجاهایی است که در گفتار شنیده میشود.

گفته های غان و غون معنی ندارند. اما با کلماتی که در گفتار استفاده میشود شباهت دارند.
مرحله ی پنجم(۹تا۱۸ ماهگی):گفته های آهنگین
گوناگونی در آهنگ و ریتم و تون صدا،مشخصات اصلی گفته های کودک هستند.والدین به این گفته ها معنی میدهند

.مثل سوال کردن،صدازدن،سلام کردن،درخواست کردن.در این سن واژه مانند ها آغاز میشوند.
درک گفتار:
بین ۲تا۴ ماهگی کودکان پاسخ به معانی آهنگ های مختلف صدا مثل خشم،نرمی و مهربانی و صداهای بازی گونه را آغاز میکنند.
حدود ۶ ماهگی گفته های مثل بای بای کن و دست بزن را درک میکنند و در مقابل سوال عکس العمل نشان میدهند

. ممکن است برخی از واژه های منفرد را تشخیص دهند مثل اسم اعضای خانواده.

اغلب کودکان در آخر سال اول زندگی ،چند کلمه را درک میکنند.

در واقع کودکان قبل از این که زبان بگشایند و اولین کلمات را بیان کنندبرخی کلمات را درک میکنند. به نظر میرسد

اولین کلمه ای که کودک به آن پاسخ میدهد نام خودش است.
حدود ۸ماهگی کودک درک برخی عبارات مثل (بیا اینجا)را شروع میکنند.۷تا۱۲ ماهگی اسم خودش را میشناسد و کلمات آشنا را تشخیص میدهد

۱۳تا۱۸ ماهگی از دستورات ساده پیروی میکند.
با افزایش سن واژگان درکی کودک بیش از پیش افزایش می یابد.واژگان درکی کودک بیشتر از واژگان بیانی اوست.

اما برخی کودکان ممکن است کلماتی را بیان کنند که درکی ار آن ندارند.
بیان گفتار:
کودک با بیان اولین کلمات،استفاده از زبان گفتاری را برای برقراری ارتباط آغاز میکند

.پیش از این کودک از حرکات دست ، حالات چهره،گریه و آواسازی برای بیان نیازهاو احساسات خود استفاده میکرد

اما با بیان کلمات او استفاده از زبان قانونمند جامعه ی خود را آغاز میکند.

کودک باید بتواند قوانین زبان مادریش را یاد بگیرد تا در ارسال پیام شفاهی خود موفق باشد

.کودکان معمولا اولین کلمات خود را در سنین۱۰تا۱۵ماهگی بیان میکنند.
سرعت افزایش واژگان بیانی کودک تا قبل از۲۴ماهگی به کندی پیش میرود و معمولا بین ۱۵تا۲۴ ماهگی کودکان به توانایی بیان ۵۰ کلمه دست می یابند.

حدود ۶۰%از واژگان را اسامی تشکیل میدهند.

شامل اسامی خاص،اسامی عام،واژه های فعل،واژه های اجتماعی ،واژه های دستوری و توصیف کننده ها است.
اولین واژه های کودکان دارای ساختار سادهcv، cvc، cvcv هستند و

معمولا فهرست همخوان های مورد کاربرد،محدود به همخوان های /p/ /b/ /t/ /d/میباشد.در سنین ۱۲تا۱۸ ماهگی کودک

در هر گفته از یک کلمه استفاده میکند.این مرحله از رشد گفتار را مرحله ی گفتار تک کلمه می نامند.
سرعت ظهور واژه های جدید حول و حوش ۱۸ماهگی و اغلب پس از کسب ۵۰کلمه افزایش می یابد

.این سرعت در افزایش واژگان ،انفجار واژگان نامیده میشود

.در این سن فهرست واجی و کاربرد اصوات گفتاری افزایش می یابد.اما تولید واژه ها شبیه بزرگسالان نیست

.فرآیند واجی اصطلاحی است که برای غلط های گفتاری کودکان استفاده میشود.

کاربرد برخی از فرآیند های واجی در کودکانی که از یک زبان مشترک استفاده میکنند عمومیت دارد.

مثل حذف همخوانی پایانی،حذف سیلاب ضعیف و مضاعف سازی.
با افزایش خزانه واژگان بیانی، کودکان از مرحله گفته های یک کلمه ای عبور میکنند و ترکیب کلمات را آغاز میکنند

. ترکیب های دوتایی واژه ها یا گفتار دو کلمه ،حدود ۱۸ ماهگی آغاز میشود.
گفتار تلگرافی مرحله ی دیگری از ترکیب واژه هاست.

در این مرحله ترکیب واژه ها ،فاقد حروف ،تکواژهای دستوری و تکواژهای مقید هستند.
برخی کودکان در حدود۲ سالگی بیان جملات ۳یا۴ کلمه ای مثل سوالات،دستورات،عبارات و اظهارات را شروع میکنند.
در پایان ۳ سالگی جمله وعبارات ۴یا۵ کلمه ای از کودک شنیده میشود

.خطاهای گرامری از ویژگی های گفتار کودکان حدود ۴سالگی است.اما تا پایان ۴سالگی خطاهای صرفی و نحوی کاهش می یابد

.در پایان ۴ سالگی فرآیند های واجی نیز کاهش می یابند و واژه هایی که ساختار ساده دارند

درست تولید میشوند.کودکان به تدریج در دستور زبان مهارت می یابد و گفته های طولانی رابیان میکنند

. طول گفته با افزایش تعداد واژه ها و تعداد تکواژها،بیشتر میشود.ازآنجائیکه بررسی طول گفته بر اساس تعدادتکواژها،نمایانگر پیچیدگی گفته است

لذا پژوهشگران از میانگین طول گفته برحسب تعدادتکواژها(شمارش تعدادتکواژها تقسیم بر تعداد گفته ها) جهت بررسی رشد نحو ،استفاده نمودند.
کتاب رشد و گفتاروزبان در کودکان فارسی زبان(ناهید جلیل وند)