تشخیص افتراقی دیزآرتری و آپراکسی
تشخیص افتراقی دیزآرتری و آپراکسی
دیزآرتری و آپراکسی دو اختلال حرکتی گفتار هستند که بر بیان شفاهی اثر می گذارند. گاهی اوقات این دو اختلال اشتباه گرفته می شوند ، این خطا به ویژه در درمانگران تاژه کار دیده می شود. به هر حال، علامت های آنها کاملا متفاوت هستند. برای تشخیص صحیح و مناسب ، درک و شناخت تفاوت های بین دو اختلال اهمیت دارد.
دیزآرتری |
آپراکسی |
· کل فرآیند گفتار آسیب دیده است (تنفس، آواسازی، تشدید، تولید و نوای گفتار) |
· فرآیند گفتار به طور عمده در تولید آسیب دیده است. ممکن است نوای گفتار غیر طبیعی باشد. |
· نوعی تقییر در حالت عادی کشش ماهیچه ها وجود دارد که از آسیب های ثانویه عصب شناختی است و منجر به اشکالاتی در فعالیت های حرکتی ارادی و غیر ارادی می شود (بلعیدن ، جویدن، لیسیدن) |
· نوعی تغییر در برنامه ریزی حرکتی وجود دارد که از آسیب های ثانویه عصب شناختی است ولی کشش ماهیچه ها آسیب ندیده است.فعالیت های حرکتی غیر ارادی به طور واقعی آسیب ندیده اند. |
· خطاهای گفتاری ناشی از نوعی گسیختگی در کنترل عضلانی دستگاه های عصبی مرکزی یا محیطی است. |
· خطاهای گفتاریناشی از نوعی گسیختگی در فرستادن پیام از قشر حرکتی به ماهیچه های گفتار است. |
· خطاهای گفتاری با ثبات بوده وقابل پیش بینی است. قسمت ها یا بخش های واضح در گفتار دیده می شود. |
· خطاهای گفتاری ثبات نداشته و غیر قابل توجیه است. قسمت ها یا بخش های واضح همراه با تولید خوب در گفتار وجود دارد.
|
· خطاهای تولیدی بیشتر از نوع خراب گویی وحذف هستند. |
· خطاهای تولیدی بیشتر از نوع جانشینی، تکرار ، اضافه گویی،جا به جا شدگی ، کشیده گویی، حذف و اضافه گویی( که کمتر شایع است) هستند. |
· همخوان ها به طور ثابت نادرست تولید می شوند؛ ممکن است واکه ها طبیعی باشند. |
· همخوان ها دشوارتر از واکه ها هستند، مرکب ها دشوارتر از ساده ها هستند. همخوان های آغازین دشوارتر از همخوان های انتهایی هستند، سایشی ها و همخوان های مرکب دشوارترین همخوان ها هستند. همانطور که به پیچیدگی الگوهای حرکتی افزوده می شود ، خطاها افزایش می یابند. |
· ممکن است سرعت گفتار آهسته باشد و با تلاش ، سختی ، فشار و انقباض عضلانی و پشتوانه ضعیف تنفسی دیده شود. |
· ممکن است اختلال نوای گفتار به عنوان رفتارهای جبرانی رخ دهند( توقف، شروع دوباره،دشوار بودن شروع آواسازی و ومشکل در پیدا کردن وضعیت درست تولیدی). |
· همانطور کع سرعت صخبت کردن افزایش می یابد میزان قابل فهم بودن گفتار کاهش می یابد. |
· گاهی اوقات با افزایش سرعت صحبت کردن میزان قابل فهم بودن گفتار افزایش می یابد. |
· افزایش پیچیدگی واژه یا عبارت منجر به تولید ضعیف تر می شود. |
· افزایش پیچیدگی واژه یا عبارت منجر به تولید ضعیف تر می شود. |
|
Referenc:
Assessment in speech language pathology
Kenneth G. Shipley
Julie G. Mcafee